Wentylacja grawitacyjna – jak to działa?

Wentylacja grawitacyjna – jak to działa?

Większość domów, szczególnie tych budowanych kilkanaście lub kilkadziesiąt lat temu, wyposażona jest w najpopularniejszą, pozornie tanią, ale mało skuteczną wentylację grawitacyjną. Wentylacja ta oprócz tego, że bywa zawodna i nie zapewnia wystarczającej wymiany powietrza, przyczynia się do wysokich kosztów ogrzewania.

Wentylacja grawitacyjna działa dzięki różnicy temperatury wewnątrz i na zewnątrz budynku, która powoduje ciąg – lżejsze, ciepłe powietrze płynie ku górze, a na jego miejsce napływa powietrze zimniejsze – cięższe. Powietrze zanieczyszczone jest w ten sposób usuwane na zewnątrz przez kominy wentylacyjne, a świeże napływa do pomieszczeń przez otwory w przegrodach zewnętrznych.

Kiedy działa wentylacja grawitacyjna?

W domach budowanych kilkanaście lat temu wystarczyły do tego nieszczelności w stolarce okiennej. Obecnie jest ona na to za szczelna, więc by umożliwić napływanie do wnętrz świeżego powietrza, trzeba istniejące okna wyposażyć w nawiewniki. Jeśli się ich nie zastosuje, konsekwencją braku dopływu powietrza będą wymienione wyżej zjawiska, wynikające z zawilgocenia pomieszczeń, które mogą nawet doprowadzić do pojawiania się pleśni i grzybów na ścianach. To zaś szkodzi wszystkim mieszkańcom – nie tylko alergikom.

Nawiewniki powietrza służą zaopatrzeniu pomieszczeń w świeże powietrze w sposób kontrolowany, zależny od potrzeb użytkowników. Do wyboru mamy nawiewniki okienne i ścienne, regulowane ręcznie i automatycznie – reagujące na różnicę wilgotności i ciśnienia.

Wentylacja naturalna nie działa najczęściej latem. Kiedy temperatury w pomieszczeniu i na zewnątrz się wyrównują, zanika siła napędowa wentylacji grawitacyjnej – ciąg wynikający z różnicy gęstości powietrza wewnętrznego i zewnętrznego. Podczas silnych upałów, kiedy na zewnątrz temperatura jest wyższa niż w budynku, może dojść nawet do zupełnego odwrócenia procesu. Otaczające budynek nagrzane powietrze zacznie dopływać kanałami i kratkami wywiewnymi do pomieszczeń, a chłodne powietrze będzie wypływać na zewnątrz przez nieszczelności w stolarce, przez nawiewniki albo inne kanały wentylacyjne. Ponieważ kratki wywiewne zlokalizowane są w kuchni, łazience i WC, napływające do domu świeże powietrze będzie dodatkowo zanieczyszczane przez zapachy i wilgoć, co może pogarszać samopoczucie i zdrowie mieszkańców, szczególnie tych z predyspozycjami do uczuleń.

Dla odmiany podczas silnych mrozów wentylacja grawitacyjna działa zbyt intensywnie, bowiem różnica temperatury powietrza w budynku i na zewnątrz jest tak duża, że do wnętrza napływa silny strumień bardzo zimnego powietrza, wychładzając pomieszczenie. Jeżeli natomiast całkowicie zamkniemy nawiewniki lub rozszczelnienia w oknach i odetniemy dopływ świeżego powietrza – wentylacja grawitacyjna przestanie działać. W domu zacznie narastać wilgoć, a powietrze będzie coraz bardziej zanieczyszczone.

Znak, że coś się dzieje!

Aby sprawdzić, czy wentylacja grawitacyjna zapewnia wystarczającą wymianę powietrza w domu, warto zwrócić uwagę na wymienione poniżej sygnały:

• długo utrzymujące się zaparowanie szyb w oknach, prowadzące do skraplania się wody i zawilgocenia dolnej części ramiaków okiennych;
• wilgoć w łazience, zapach stęchlizny w powietrzu, długo niewysychające krople wody na płytkach;
• ciemne smugi albo ślady pleśni na nadprożach, ościeżnicach okiennych, pod parapetami, w narożach pomieszczeń;
• złe samopoczucie mieszkańców – bóle i zawroty głowy, podrażnienie oczu, nosa i gardła, zmęczenie i trudności z koncentracją.

Jeśli zjawiska te występują w naszym domu, mamy pewność, że wentylacja nie działa.

Artykuł autorstwa Joanny Dąbrowskiej, zapożyczony ze strony www.ekobudowanie.pl